سنجش وضعیت گردشگری کلان‌شهر شیراز براساس مؤلفه‌های پایداری محیطی در طراحی شهری

افزا, حسن; شمس الدینی, علی

doi:10.22099/udsi.2024.51462.1002

سنجش وضعیت گردشگری کلان‌شهر شیراز براساس مؤلفه‌های پایداری محیطی در طراحی شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران

² دانشیار گروه معماری و شهرسازی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

10.22099/udsi.2024.51462.1002

چکیده

گردشگری پایدار، با اتکا بر مفهوم توسعه‌ی پایدار، می‌خواهد صنعت گردشگری در عین سوددهی اقتصادی، کم‌ترین تاثیر را بر جامعه میزبان و محیط زیست را داشته باشد. در قرن بیست و یکم، پیشرفت فناوری موجب می‌شود تا وقت انسان بیش از پیش آزاد شود و زمان بیشتری داشته باشد. به همین دلیل این قرن، قرن صنعت گردشگری نام گرفته است. به دلیل زیر ساخت‌های فناوری، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد شده در قرن بیست و یکم، پدیده گردشگری یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر در رفتار و عمل انسان برای ارضای روح کنجکاو او خواهد بود. از این رو این تحقیق با هدف تحلیل وضعیت گردشگری شهر شیراز براساس مولفه های پایداری انجام گرفته است. روش بکار رفته بصورت توصیفی – تحلیلی بوده است. ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی بوسیله شاخص های هر کدام با مدل تی تک نمونه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل ها برای هر مولفه در جهت مثبت برای کلان شهر شیراز بوده است.

تازه های تحقیق

گردشگری فعالیتی گسترده با ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و زیست‌محیطی است.
گردشگری قادر است شاخص‌های عدالت اجتماعی، ارتقای سطح زندگی، رفاه عمومی، تعادل و توازن منطقه‌ای را بهبود ببخشد.
راهبردهای پیشنهادی، در سه مقیاس کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت ارائه گردیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing the Tourism Status of Shiraz Metropolitan City Based on Environmental Sustainability Components in Urban Design

نویسندگان [English]

hassan Afza ¹
Ali Shamsoddini ²

¹ M.A in Urban Planning, Apadana university, Shiraz, Iran.

² Associate prof in Urban Planning, Shiraz Branch, Islamic Azad university, Shiraz, Iran

چکیده [English]

Sustainable tourism, relying on the concept of sustainable development, wants the tourism industry to have the least impact on the host society and the environment while being economically profitable. In the 21st century, the advancement of technology makes human time freer and have more time. For this reason, this century has been called the century of the tourism industry. Due to the technological, cultural, political, social and economic infrastructures created in the 21st century, the phenomenon of tourism will be an inevitable reality in human behavior and action to satisfy his curious spirit. Therefore, this research has been conducted with the aim of analyzing the tourism situation of Shiraz city based on sustainability components. The method used was descriptive-analytical. The social, economic and environmental dimensions were analyzed by the indicators of each with the T-Tech model. The results of the analyzes for each component were in a positive direction for the metropolis of Shiraz.
Sustainable tourism, relying on the concept of sustainable development, wants the tourism industry to have the least impact on the host society and the environment while being economically profitable. In the 21st century, the advancement of technology makes human time freer and have more time. For this reason, this century has been called the century of the tourism industry. Due to the technological, cultural, political, social and economic infrastructures created in the 21st century, the phenomenon of tourism will be an inevitable reality in human behavior and action to satisfy his curious spirit. Therefore, this research has been conducted with the aim of analyzing the tourism situation of Shiraz city based on sustainability components. The method used was descriptive-analytical. The social, economic and environmental dimensions were analyzed by the indicators of each with the T-Tech model. The results of the analyzes for each component were in a positive direction for the metropolis of Shiraz.

کلیدواژه‌ها [English]

city
tourism
sustainability
Shiraz city
exemplary T-Tech model

مراجع

. اشرف‌زاده، م.، مددی خادمی، ن.، و بنیادی. (۱۳۸۹). ارزیابی آثار محیط‌زیستی پروژه‌های گردشگری ساحلی (مطالعۀ موردی: شهر جهانگردی بین‌المللی خلیج فارس). پژوهش‌های محیط‌زیست.
1. انوری آریا، م.، و نساج، م. (۱۳۸۶). بررسی و تبیین نقش صنعت جهانگردی در فضاهای شهری. همایش منطقه‌ای جغرافیا، گردشگری و توسعۀ پایدار، اسلام‌شهر.
2. پاپلی یزدی، م. ح.، و سقایی، م. (۱۳۸۶). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). تهران: سمت.
3. تقوایی، م.، و صفرآبادی، ا. (۱۳۹۲). نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعۀ پایدار گردشگری شهری؛ مطالعۀ موردی: شهر کرمانشاه. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک.
4. حسنوند، س.، و خداپناه، م. (۱۳۹۳). تأثیر گردشگری بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال‌توسعه: دو رویکرد پانل ایستا و پانل پویا. سیاست‌های راهبردی و کلان، سال دوم، شمارۀ ۶.
5. دیناری، ا. (۱۳۸۴). گردشگری شهری در ایران و جهان. مشهد: واژگان خرد.
6. رهنمایی، م. ت. (۱۳۸۶). جزوۀ درسی جغرافیای توریسم. دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران.
7. شارپلی، ر.، و جولیا. (۲۰۱۴). گردشگری روستایی (ترجمۀ ر. منشی‌زاده و ف. نصیری). تهران: منشی.
8. علی‌پور، ع.، علی‌پوری، ا.، و حمیدی، م. س. (۱۳۹۹). تحلیل فضایی ظرفیت توریسم نواحی کویر و بیابان و نقش آن در پایداری اجتماعی (مورد: استان یزد). تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، ۷(۱).
9. علی‌زاده، س. د. (۱۳۸۹). بررسی آسیب‌های اجتماعی گردشگری در منطقۀ ثامن کلانشهر مشهد. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه پیام‌نور، تهران.
10. عنابستانی، ع. ا.، علی‌زیاری، ی.، و عنابستانی، ز. (۱۳۹۲). بررسی آثار شرکت گردشگری پدیده بر توسعۀ شهری در شاندیز. مجله برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، سال دوم، شمارۀ ۵.
11. قدمی، م.، و علیقلی‌زاده فیروزجانی، ن. (۱۳۹۱). ارزیابی توسعۀ گردشگری مقصد در چهارچوب پایداری؛ نمونۀ موردی: دهستان تمشکل، شهرستان تنکابن. فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، شمارۀ ۱.
12. کاظمی، م. (۱۳۸۵). مدیریت گردشگری. تهران: سمت.
13. محمودی میمند، م.، و مقدمی، ا. (۱۳۹۰). مدیریت نوین توریسم جهانی: شناخت مفاهیم، اصول و بازاریابی توریسم. تهران: مهکام.
14. Bell, S., & Morse, S. (2013). Measuring sustainability: Learning from doing. Routledge.
15. Bennet, J. A., & Strydom, J. W. (2001). Introduction to travel and tourism marketing. Johannesburg: Juta.
16. Cooper, C. P. (1981). Spatial and temporal patterns of tourist behaviour. Regional Studies, 15, 359-371. https://doi.org/10.1080/00343408112331321521
17. Fennell, D. A. (1999). Ecotourism: An introduction. Routledge.
18. Hawkins, S. (2007). The World Bank’s role in tourism development. Annals of Tourism Research, 34(2), 348-363. https://doi.org/10.1016/j.annals.2007.01.007
19. Howes, H. (2000). Sustainable development comes of age: The Thames environment 21 experience. In K. Williams, E. Burton, & M. Jenks (Eds.), Achieving sustainable urban form (pp. 235-252). Routledge.
20. Inskeep, E. (1991). Tourism planning. New York: Van Nostrand Reinhold.
21. Pinkster, F. M., & Boterman, W. R. (2017). When the spell is broken: Gentrification, urban tourism, and privileged discontent in the Amsterdam canal district. Cultural Geographies, 24(3), 457–472. https://doi.org/10.1177/1474474017706176
World Tourism Organization (UNWTO). (2014). A specialized agency of the United Nations, International Forum on Sustainable Development of Tourism and Innovation. Cartagena de Indias, Colombia, 24 June.