بررسی تاثیر محیط ساخته شده بر سالخوردگی در مکان با استفاده از روش بیبلیومتریک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزشی برنامه‌ریزی و طراحی شهری و منطقه‌ای دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی تهران

2 بخش شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز

10.22099/udsi.2024.51470.1003

چکیده

مقاله تبیین‌گر مفهوم سالخوردگی در مکان است که بیانگر ماندگاری سالمندان در خانه‌ها و محله‌های آشنا اشاره دارد. این رویکرد بر این اساس است که سالمندان با حفظ تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های فیزیکی، بتوانند در محیط‌های آشنا زندگی کنند و نیازهای فیزیکی، اجتماعی و روانی آنها تأمین شود. در این مقاله، تأثیر افزایش جمعیت سالمندان در جهان و به ویژه ایران مورد بررسی قرار گرفته است. براساس آمارهای جهانی، جمعیت سالمندان در دهه‌های آینده به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت که این امر نیاز به برنامه‌ریزی و سیاست‌های جدید در زمینه زیرساخت‌ها و خدمات شهری را پررنگ می‌کند. به‌ویژه که بیشتر سالمندان با مشکلاتی نظیر دسترسی به خدمات درمانی و مناسب‌سازی مسکن مواجه هستند.
با استفاده از دریافت اطلاعات از پایگاه داده scopus، پالایش و اصلاح داده‌ها و مدلسازی آن‌ها در نرم‌افزار VOSviewer دریافت شد که در کشورهای توسعه‌یافته، سالخوردگی در مکان به عنوان یکی از راه‌حل‌های اصلی در پاسخ به این چالش‌ها معرفی شده است. این رویکرد بر اهمیت مشارکت اجتماعی سالمندان، ایجاد فضای ایمن و دسترسی آسان به خدمات تاکید دارد. محیط‌های شهری مناسب سالمندان نه تنها به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک می‌کند، بلکه از انزوا و مشکلات روانی جلوگیری می‌کند. مقاله همچنین به بررسی چالش‌های موجود در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، پرداخته و اهمیت افزایش توجه به این موضوع در سیاست‌های شهری و اجتماعی را مورد تأکید قرار داده است. مطالعه در این حوزه نشان می‌دهد که کشورهای پیشرو مانند ایالات متحده، کانادا و انگلستان بیشترین تحقیقات و مقالات را در زمینه سالخوردگی در مکانتولید کرده‌اند، در حالی که کشورهای دیگری مانند ایران، کمتر به این موضوع پرداخته‌اند. به طور کلی، مفهوم سالخوردگی در مکان با تأکید بر محیط فیزیکی، ارتباطات اجتماعی و مشارکت فعال سالمندان در جامعه به عنوان یکی از راه‌حل‌های پایدار برای بهبود کیفیت زندگی سالمندان مطرح شده است.

تازه های تحقیق

  • افزایش سریع جمعیت سالمندان در ایران ضرورت بازنگری گسترده در زیرساخت‌های شهری و اجتماعی را برای پاسخگویی به نیازهای آنان ایجاد کرده است.
  • مفهوم سالخوردگی در مکان بر پایۀ سه مؤلفۀ اصلی محیط کالبدی، اجتماعی، و سلامت جسمی و روانی استوار است که همگی در ارتقای کیفیت زندگی سالمندان نقش حیاتی دارند.
  • طراحی محیط‌های شهری با تأکید بر ایمنی و دسترسی آسان می‌تواند به حفظ استقلال سالمندان کمک کرده و زندگی روزمرۀ آنان را تسهیل کند.
  • ایجاد فضاهای اجتماعی و فرصت‌های تعامل جمعی، از انزوای اجتماعی سالمندان جلوگیری کرده و حس تعلق آن‌ها به جامعه را تقویت می‌کند.
  • توجه ویژه به نیازهای سالمندان در برنامه‌ریزی شهری نه‌تنها کیفیت زندگی آن‌ها را بهبود می‌بخشد، بلکه موجب ارتقای پایداری اجتماعی در سطح کلان می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examining the Impact of the Built Environment on Aging in Place Using a Bibliometric Approach

نویسندگان [English]

  • Azadeh Lak 1
  • Armin Kiamarsi 1
  • mojtaba zollanvari 2
1 The Department of Urban and Regional Planning and Design, Faculty of Architecture and Urban planning and design, Shahid Beheshti University, Tehran.
2 Department of Urban Planning, Faculty of Art and Architecture, Shiraz University
چکیده [English]

The article explains the concept of aging in place, which refers to the ability of older adults to remain in their homes and familiar neighborhoods. This approach is based on the idea that by maintaining social interactions and physical activities, older adults can continue living in familiar environments where their physical, social, and psychological needs are met. The article examines the impact of the growing elderly population globally, and particularly in Iran. According to global statistics, the elderly population will increase significantly in the coming decades, highlighting the need for new policies and urban planning in areas such as infrastructure and services. Many elderly individuals, especially, face challenges such as access to healthcare services and the need for housing adaptation.

Using data retrieved from the Scopus database, refined and modeled in VOSviewer software, it was found that in developed countries, aging in place has been introduced as one of the main solutions to address these challenges. This approach emphasizes the importance of social participation for the elderly, the creation of safe environments, and easy access to services. Elder-friendly urban environments not only help improve their quality of life but also prevent isolation and psychological problems. The article also discusses the challenges faced by developing countries, including Iran, and underscores the importance of increasing attention to this issue in urban and social policies. Research in this area shows that leading countries such as the United States, Canada, and the United Kingdom have produced the most studies and articles on aging in place, while other countries, like Iran, have paid less attention to this subject. Overall, the concept of aging in place, with an emphasis on the physical environment, social connections, and active participation of the elderly in society, has been proposed as a sustainable solution to improving the quality of life for the elderly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • 'Aging in Place'
  • 'Built Environment'
  • 'Neighborhood'
  • 'Elderly'
  1. مرکز آمار ایران. (۱۳۹۵). سرشماری نفوس و مسکن.
  2. دبیرخانۀ شورای ملی سالمندان. (۱۳۹۵). وضعیت تراکم جمعیت سالمند در شهرهای ایران.
  3. Aliakbarzadeh Arani, Z., & colleagues. (2022). Place attachment and aging: A scoping review. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 32(1), 91-108. https://doi.org/10.1080/10911359.2021.2008605
  4. Arruda, H., & colleagues. (2022). VOSviewer and bibliometrix. Journal of the Medical Library Association, 110(3), 392. https://doi.org/10.5195/jmla.2022.1367
  5. Bigonnesse, C., & Chaudhury, H. (2020). The landscape of “aging in place” in gerontology literature: Emergence, theoretical perspectives, and influencing factors. Journal of Aging and Environment, 34(3), 233-251. https://doi.org/10.1080/26892618.2020.1760213
  6. Buffel, T., & colleagues. (2012). Ageing in urban environments: Developing ‘age-friendly’ cities. Critical Social Policy, 32(4), 597-617. https://doi.org/10.1177/0261018311430457
  7. Burnham, J. F. (2006). Scopus database: A review. Biomedical Digital Libraries, 3(1), 1-8. https://doi.org/10.1186/1742-5581-3-1
  8. Canham, S. L., & colleagues. (2022). Aging in the right place: A conceptual framework of indicators for older persons experiencing homelessness. The Gerontologist, 62(9), 1251-1257. https://doi.org/10.1093/geront/gnac080
  9. Kan, H. Y., & colleagues. (2020). Measuring the built environment for aging in place: A review of neighborhood audit tools. Journal of Planning Literature, 35(2), 180-194. https://doi.org/10.1177/0885412219876202
  10. Oladinrin, O., Gomis, K., Jayantha, W. M., Obi, L., & Rana, M. Q. (2021). Scientometric analysis of global scientific literature on aging in place. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(23). https://doi.org/10.3390/ijerph182312405
  11. Pani-Harreman, K. E., & colleagues. (2021). Definitions, key themes and aspects of ‘ageing in place’: A scoping review. Ageing & Society, 41(9), 2026-2059. https://doi.org/10.1017/S0144686X20001308
  12. Pani-Harreman, K. E., & colleagues. (2022). The conceptualisation of vital communities related to ageing in place: A scoping review. European Journal of Ageing, 19(1), 49-62. https://doi.org/10.1007/s10433-021-00648-7
  13. Rose, K., & colleagues. (2023). Experiences of ageing in place in Australia and New Zealand: A scoping review. Journal of Community & Applied Social Psychology, 33(3), 623-645. https://doi.org/10.1002/casp.2593
  14. Rosenwohl-Mack, A., & colleagues. (2020). A new conceptual model of experiences of aging in place in the United States: Results of a systematic review and meta-ethnography of qualitative studies. International Journal of Nursing Studies, 103, 103496. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2019.103496
  15. World Health Organization (WHO). (2022). Ageing and health. Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health
  16. Wiles, J. L., & colleagues. (2012). The meaning of “aging in place” to older people. The Gerontologist, 52(3), 357-366. https://doi.org/10.1093/geront/gnr098

Yarker, S., & colleagues. (2024). Theorizing “place” in aging in place: The need for territorial and relational perspectives. The Gerontologist, 64(2), gnad002. https://doi.org/10.1093/geront/gnad002

  • تاریخ دریافت: 19 تیر 1403
  • تاریخ بازنگری: 05 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 22 مرداد 1403
  • تاریخ اولین انتشار: 26 شهریور 1403
  • تاریخ انتشار: 26 شهریور 1403