اصول اخلاقی انتشار مقاله

اصول اخلاقی نشریه علمی مطالعات طراحی شهری ایران

 

 دسترسی آزاد و رایگان به مقاله‌ها

مقالات این مجله در وضعیت دسترسی آزاد است

Open Access journal.

نشریه علمی مطالعات طراحی شهری ایران یک نشریه دسترسی آزاد است که تمامی مقالات آن بدون هیچ هزینه‌ای برای خوانندگان قابل دسترسی هستند.
حقوق نویسندگان و مجوز انتشار:
نویسندگان مالکیت حقوقی آثار خود را حفظ می‌کنند.
مقالات منتشرشده تحت مجوز Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) منتشر می‌شوند. این مجوز به دیگران اجازه می‌دهد مقالات را به اشتراک بگذارند و بازنشر کنند، مشروط بر اینکه به نویسنده اصلی ارجاع داده شود.
نشریه هیچ‌گونه حق اشتراک یا محدودیت در استفاده از مقالات اعمال نمی‌کند.


برای اطلاعات بیشتر درباره این مجوز، به لینک زیر مراجعه کنید:
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ 

سیاست اخلاقی

نشریۀ مطالعات طراحی شهری ایران، به‌صورت داوطلبانه از منشور اخلاقی نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران و اصول کمیته بین‌المللی اخلاق نشر (COPE)  پیروی می نماید و خود را متعهد به رعایت ارزش‌های اخلاق حرفه‌ای می‌داند. تمامی نویسندگان، داوران، دبیران علمی و سردبیر موظف‌اند در تعامل با این نشریه، این استانداردهای اخلاقی را رعایت نمایند.

منشور اخلاق پژوهش نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مشاهده).

 نمودار کمیتۀ اخلاق انتشار (COPE) به زبان فارسی (مشاهده)

مشروح اصول کمیتۀ بین‌المللی اخلاق نشر (COPE) (مشاهده)

 مسئولیت‌های سردبیر و  دبیران علمی:

  • در مقابل تعهد نویسندگان به عدم ارسال مقاله به مجله دیگری برای ارزیابی، مجله متعهد است حداکثر ظرف 4 ماه وضعیت مقاله را مشخص و نتیجه را به اطلاع نویسندگان برساند.
  • سردبیر با توجه به نظر داوران و هیئت تحریریه، تصمیمات موردنظر در رابطه با انتشار یا عدم انتشار یک مقاله را اتخاذ می‌کند.
  • سردبیر مسئول تصمیم‌گیری در خصوص انتشار مقالات ارسال‌شده به مجله می‌باشد.
  • بررسی مقالات ازنظر همگام بودن با سیاست‌های هیئت تحریریه مجله از وظایف سردبیر محسوب می‌شود.
  • سردبیر مقاله را فقط ازنظر محتوایی و بدون توجه به نژاد، جنسیت، باورهای مذهبی، قومی، شهروندی و یا جهت‌گیری سیاسی نویسندگان بررسی می کند.
  • سردبیر با رد مقالات مورد اتهام یا مقالاتی که تخلف آن‌ها محرز شده، مسئله را پایان‌یافته نمی داند و  موارد را تا آخرین مرحله بر اساس قوانین وزارت علوم تحقیقات و فناوری پیگیری می کند. درعین‌حال فرصت مناسب جهت پاسخگویی نویسندگانی که متهم به «رفتار غیراخلاقی انتشاراتی و پژوهشی» شده‌اند فراهم خواهد شد. 
  • سردبیر مجله نسبت به حذف سریع مقالات چاپ‌شده‌ای که مشخص شود در آن‌ها «رفتار غیراخلاقی انتشاراتی و پژوهشی» رخ‌داده است، اطلاع‌رسانی شفاف به خوانندگان و مراجع نمایه نمایی می نماید.
  • سردبیر و اعضای هیئت تحریریه در انتخاب داوران شایسته با توجه به زمینه تخصصی، سرآمدی، تجربه علمی و کاری، و التزام اخلاقی داوران اهتمام می ورزند.
  • سردبیر مجله آثار متهم به عدول از اخلاق انتشاراتی و پژوهشی را که توسط داوران یا به هر نحو دیگر گزارش می‌شود با دقت و جدیت بررسی کرده و درصورت نیاز اقدام قاطع می‌کند.
  • دبیران علمی این مجله تبادل‌نظر در خصوص مقالات نویسندگان را کاملاً محرمانه نگه‌ می‌دارند.
  • دبیران علمی این مجله اصل بینامی داوران را حفظ می‌کنند.
  • دبیران علمی این مجله از تعارض منافع جلوگیری می‌کنند.
  • دبیران علمی این مجله ملزم به رعایت صیانت علمی و تلاش برای رفع نیازهای علمی خوانندگان خود هستند.
  • دبیران علمی این مجله سرقت ادبی و تقلب و کلاه‌برداری‌های احتمالی را شناسایی می‌کنند و در موارد نیاز اصلاحات، توضیحات، و بازپس‌گیری‌ها و عذرخواهی‌ها را ارائه می‌دهند.
  • دبیران علمی و سردبیر مجله اطلاعات مقالات را برای افرادی غیر از اعضای هیئت تحریریه فاش نمی‌کنند.
  • رونوشت‌های منتشرنشده توسط دبیران علمی و یا اعضای دیگر برای مقاصد شخصی مورداستفاده قرار نخواهد گرفت.
  • فرآیند داوری در این مجله از نوع داوری دوسو کور است. به‌گونه‌ای که نه داور برای نویسنده مشخص است و نه نویسنده برای داور. همچنین، هر مقاله برای ارزیابی علمی به دو داور مستقل ارسال می‌شود.
  • در صورت امکان، به درخواست‌های مستدل و منطقی نویسندگان در مورد عدم داوری مقاله توسط داوران خاص، احترام گذاشته می‌شود.

  مسئولیت‌های داوران:

  • از داوران منتخب این مجله تقاضا می‌شود با دبیران علمی برای تصمیم‌گیری در رابطه با کیفیت مقاله‌های ارسال‌شده در موعد مقرر داوری همکاری نمایند.
  • از داوران انتظار می‌رود درصورتی‌که مقاله ازلحاظ اصولی بدون عیب و واضح نوشته‌شده است، از بازنویسی و اصلاح آن براساس سلیقه و اولویت‌های شخصی خود اجتناب کنند. داوران باید به‌ خاطر داشته باشند که مجله به تخصص علمی آن‌ها، و نه خدمات ویراستاری ایشان احتیاج دارد.
  • انتظار می‌رود، داور مسئولیت‌پذیر، پاسخ‌گو، وقت‌شناس، حقیقت‌جو، علاقه‌مند، و پایبند به اخلاق حرفه‌ای و رعایت حقوق دیگران باشد.
  • استناد به شواهد معتبر و متناسب، انصاف، ادب، پرهیز از تعصب و پیش‌داوری و شتاب‌زدگی، به همراه بیانی واضح برای سردبیر در خصوص میزان تناسب مقاله برای چاپ در مجله از دیگر خصوصیات داوران است.
  • داور باید هرگونه تشابه و یا همپوشانی بین مقاله‌های در دست بررسی و یا هر مقاله چاپ‌شده دیگر که از آن اطلاع دارد را اعلام نماید.
  • نظرات داوران در رابطه با مقاله‌های ارسال‌شده باید فنی و تخصصی باشد و داوری بر اساس مستندات علمی و استدلال کافی صورت گرفته و دلایل تصمیم به‌وضوح و روشنی بیان شود و از اعلام نظر سلیقه‌ای و شخصی در داوری مقالات خودداری شود.
  • توجه به منابع استفاده‌شده در مقاله از دیگر وظایف داوران است. کلیه تحقیقات، موضوعات و نقل‌قول‌هایی که در مقاله استفاده‌شده است باید با ارجاع دهی کامل در مراجع همراه باشد.
  • داوران ملزم به رعایت قانون محرمانه نگه‌داشتن مقاله‌های ارسال‌شده و عدم استفاده از محتوای آن‌ها برای مقاصد شخصی هستند.
  • داور اجازه تماس مستقیم با نویسندگان در رابطه با مقالات در حال داوری را ندارد. هرگونه تماس با نویسندگان مقالات فقط از طریق دفتر مجله انجام خواهد گرفت.
  • داوران نباید مقاله‌هایی که در آن‌ها تعارض علایق با یکی از مؤلفین، شرکت‌ها، یا مؤسسات وجود دارد را داوری کنند.
  • داوران باید تعارضات علایق را افشا کنند و در این خصوص با سردبیر مجله مشورت نمایند.
  • اطلاعات ویژه و یا ایده‌های به‌دست‌آمده در هنگام داوری باید مخفی نگه‌داشته شود و نباید برای منفعت شخصی از آن استفاده شود.
  • هر داوری که احساس کند فاقد صلاحیت لازم برای بررسی است و یا طولانی شدن مرحلۀ داوری به دلیل کمبود وقت یا عدم دسترسی به امکانات کافی و ممکن است در روند داوری تأثیر بگذارد باید از روند بررسی مقاله انصراف دهد.
  • داور انتخابی می‌بایست بعد از بررسی خلاصه مقاله، بلافاصله سردبیر نشریه را از تصمیم خود در موردپذیرش یا عدم پذیرش داوری مطلع کند. همچنین در صورت عدم پذیرش داوری، انتظار می‌رود داور، سردبیر نشریه را در انتخاب داور جایگزین یاری کند.
  • داور حق ندارد به‌جز با مجوز سردبیر مجله، داوری یک مقاله را به فرد دیگری ازجمله همکاران هیئت‌علمی یا دانشجویان تحصیلات تکمیلی خود بسپارد. نام هرکسی که در داوری مقاله کمک کرده باید در گزارش داوری به سردبیر ذکر و در مدارک مجله ثبت شود.

 مسئولیت‌های ناشر:

  • ناشر متعهد به حفظ صیانت از سوابق دانشگاهی و تحقیقاتی است.
  • ناشر رعایت اصول اخلاقی توسط سردبیر و دبیران علمی، هیئت تحریریه، و داوران را مورد کنترل قرار می‌دهد.
  • ناشر دائماً در حال تحلیل مقالات ازلحاظ سرقت ادبی و تقلب و سوء رفتارهای احتمالی به‌وسیله نرم‌افزارها است.
  • ناشر در مواقع ضرورت اصلاحات، توضیحات، و واپس گیری های لازم را طبق قوانین انجام خواهد داد.
  • ناشر در صورت اثبات هر سوء رفتار با آن برخورد خواهد کرد.
  • سیاست حفظ و نگهداری بلندمدت:
    محتوای این نشریه توسط انتشارات دانشگاه شیراز و از طریق بستر نشر سیناوب نگهداری می‌شود. کلیه مقالات منتشرشده به‌صورت دائم بر روی سرورهای امن مؤسسه ذخیره‌سازی شده و به‌طور منظم پشتیبان‌گیری می‌شوند تا حفظ بلندمدت دیجیتال، صحت و یکپارچگی داده‌ها، و دسترس‌پذیری پایدار آن‌ها تضمین گردد. علاوه بر این، ناشر مسئولیت نهادی حفاظت و استمرار دسترسی به محتوای نشریه را بر عهده دارد.

 مسئولیت‌های نویسندگان:

  • پیش از ارسال مقاله، مؤلفان نسبت به قوانین نشر نشریه مطالعات طراحی شهری ایران اطلاع حاصل کنند.
  • بایگانی: این نشریه به نویسندگان اجازه می‌دهد تمامی نسخه‌های آثار خود (نسخه ارسالی، نسخه پذیرفته‌شده و نسخه منتشرشده) را در مخازن نهادی یا موضوعی مورد نظر خود، همچنین در وب‌سایت‌های شخصی، بایگانی نمایند.
  • پس از تأیید نهایی مقاله، جهت انتشار امکان تغییر در ترتیب، تعداد، نویسنده مسئول و وابستگی سازمانی نویسندگان (شامل: گروه آموزشی/دانشکده و دانشگاه) نمی ​باشد.
  • نویسنده باید مقاله‌ای علمی از دستاوردهای تحقیقاتی خود را با بیانی علمی و متناسب با شیوه‌نامه مجله ارائه نماید.
  • یکی از شرایط ارسال مقاله این است که مؤلفان اجازه ویرایش آن را برای مدیران مجله جهت خوانایی بیشتر بدهند.
  • فرم تعهد اخلاقی می‌بایست توسط مؤلفان یا نویسنده مسئول به نیابت از آن‌ها امضا شود.
  • ازآنجاکه سرقت ادبی یکی از خطاهای جدی و غیراخلاقی محسوب می‌شود، همه مؤلفان می‌بایست بدانند که مقاله‌های ارسال‌شده به این مجله توسط نرم‌افزارهای سرقت ادبی مورد تحلیل قرار می‌گیرد.
  • نویسنده مسئول مقاله می‌بایست نسبت به وجود نام و اطلاعات تمامی نویسندگان و عدم وجود نامی غیر از پژوهشگران در انجام پژوهش و تهیه مقاله اطمینان حاصل کند. به‌عبارت‌دیگر بایستی از اضافه کردن «مؤلف افتخاری و حذف مؤلف واقعی» خودداری شود.
  • نویسنده مسئول باید از رضایت دیگر مؤلفان شریک مطمئن شود.
  • بر طبق آیین‌نامه تخلفات پژوهشی: ترتیب اسامی نویسندگان در مقالاتی که برگرفته از پایان‌نامه/رساله می‌باشد: به ترتیب دانشجو، استاد/ استادان راهنما و استاد/استادان مشاور باید رعایت شود.
  • از تمام کسانی که سهم قابل‌توجهی در انجام مقاله دارند به‌عنوان نویسندگان مشترک نام‌ برده شود و یا به‌عنوان همکاران از آن‌ها قدردانی شود.
  • نویسنده اصلی باید اطمینان حاصل کند که نام تمام نویسندگان مشترک، در مقاله گنجانده‌شده و تمام نویسندگان مشترک نسخه نهایی مقاله را دیده و به تأیید آن‌ها رسیده است و برای ارائه آن به مجله برای انتشار موافقت دارند.
  • ارائه هم‌زمان یک مقاله به چند نشریه و یا ارائه مقالات منتشرشده و یا پذیرش‌شده در سایر نشریات خلاف قوانین است.
  • مقاله‌ها نباید در جای دیگری (به‌جز در قالب چکیده یا بخشی از یک سخنرانی، مقاله‌ی مروری، یا پایان‌نامه) چاپ‌شده باشند یا توسط مجله دیگری تحت بررسی باشند.
  • از مؤلفان انتظار می‌رود تا حامی مالی را برای اجرای و آماده‌سازی روند تحقیق به‌طور خلاصه بیان کنند.
  • در مجله‌های دسترسی آزاد، مؤلفان حق مالکیت مقاله خود را دارند اما در کنار آن به عموم افراد اجازه دانلود، چاپ، و توزیع مقاله خود را نیز می‌دهند.
  • هنگامی‌که مؤلف یا مؤلفین مقاله خطای مهمی را در کارشان دیدند، می‌بایست سریعاً دبیر علمی مجله را برای تصحیح آن مطلع کنند.
  • مقالات ارائه‌شده به‌وسیله‌ی نویسندگان باید کار خود نویسنده ارائه‌کننده مقاله بوده و هرگونه استفاده از تحقیقات سایر افراد با ذکر منبع در مقاله آورده شود.
  • نویسندگان موظف‌اند در صورت نیاز به استفاده از مطالب دیگران، آن‌ها را با ارجاع‌دهی دقیق و در صورت نیاز پس از کسب اجازه کتبی و صریح، از منابع موردنیاز استفاده کنند. هنگامی‌که عین نوشته‌های پژوهشگر دیگری مورداستفاده قرار می‌گیرد، باید از روش‌ها و علائم نقل‌قول مستقیم، نظیر گذاشتن آن درون گیومه (« ») استفاده شود.
  • مقالات باید با جزئیات کافی و مرجع باشد تا به دیگران اجازه تکرار کردن آن را بدهد، اظهارات جعلی و نادرست، غیراخلاقی بوده و غیرقابل‌قبول است.
  • درصورتی‌که از نویسنده خواسته شود، داده‌های خام، مصاحبه و یا پرسشنامه‌ها و موارد مرتبط در مقاله را بکار برده، ارائه و معرفی نماید.

 مصادیق نقض اصول اخلاقی:

سرقت ادبی: سرقت ادبی به معنای استفاده عمدی از مقالات یا ایده‌های شخص دیگر به نام خود است. حتی استفاده از یک جمله شخص دیگر یا جملات قبلی خود بدون ذکر منبع، سرقت محسوب می‌شود. تمامی رونوشت‌های ارسال‌شده به این مجله  توسط نرم‌افزارهای سرقت ادبی مورد بازبینی قرار می‌گیرند.

تحریف: تحریف هنگامی رخ می‌دهد که تحقیقی را انجام داده اما داده‌ها و نتایج آن را تغییر می‌دهد یا نتایج تحقیق دیگران را با زاویه دید خود تفسیر می‌کنی.

داده سازی: داده سازی هنگامی است که محقق در عمل مطالعه‌ای را انجام نداده اما داده و نتیجه‌گیری ارائه می‌دهد.

ارسال هم‌زمان: هنگامی است که یک رونوشت به دو مجله  ارسال می​شود.

ارسال دو نسخه‌ای (المثنی): هنگامی رخ می‌دهد که دو یا چند مقاله دارای فرضیات، داده‌ها، و نتایج یکسان هستند.

ارسال تکراری (اضافی): به معنی تقسیم یک مطالعه به مقالات متعدد و ارسال آن‌ها می​باشد.

سهیم کردن نادرست مؤلف دیگر: همه‌ی مؤلفان لیست شده در مقاله می‌بایست در انجام آن سهیم باشند.

دست‌کاری منابع: هنگامی است که در قسمت پایانی یک مقاله منابع متعددی ذکر می‌شود، درحالی‌که در محتوای متن نامی از آن‌ها برده نشده است.

ارسال مجدد مقاله رد شده در داوری: مقالاتی که طبق نظرات داوران رد اعلام‌شده است امکان استفاده از نتایج داوری و ارسال مجدد به نشریه مطالعات طراحی شهری ایران را ندارند.

اجاره علمی: منظور آن است که نویسندگان، فرد دیگری را برای انجام پژوهش به کار گیرد و پس از پایان پژوهش، با دخل و تصرف اندکی آن را به نام خود به چاپ رساند.

انتساب غیرواقعی: منظور انتساب غیرواقعی نویسندگان به مؤسسه، مرکز یا گروه آموزشی یا پژوهشی است که نقشی در اصل پژوهش مربوطه نداشته‌اند.