راهنمای داوری مقالات نشریۀ علمی مطالعات طراحی شهری ایران
فرآیند داوری مقالات علمی یکی از مهمترین مراحل در اعتباربخشی و تضمین کیفیت محتوای علمی است و نشریات با تکیه بر نظرات داوران خود، کیفیت مقالات منتشرشده را تضمین میکنند. این فرآیند علاوه بر تضمین اصالت و کیفیت مقالات، به بهبود و توسعه دانش نیز کمک میکند. فرآیند داوری نیازمند دقت، انصاف و رعایت اصول اخلاقی است. بر این مبنا، داوری علمی نیازمند درک عمیق از اخلاق حرفهای، تخصص در حوزه مرتبط و توانایی ارائۀ بازخوردهای مفید است.
هدف از این راهنما، ارائۀ چارچوبی جامع و دقیق برای داوران محترم است تا بتوانند با رعایت اصول و معیارهای علمی، ارزیابیهایی سازنده، منصفانه و مؤثر انجام دهند. در این راستا، از داوران محترم تقاضا داریم با ارائۀ نظرات دقیق، شفاف و سازنده، به ارتقای سطح علمی مقالات نشریۀ علمی مطالعات طراحی شهری ایران کمک نمایند. همکاری شما، سهم بزرگی در پیشرفت دانش و علم خواهد داشت.
اصول کلی داوری
- محرمانگی: تمامی اطلاعات مقالات ارسالشده باید بهصورت محرمانه نگه داشته شوند و تنها برای اهداف داوری استفاده شوند. این اصل تضمین میکند که اطلاعات مقاله قبل از انتشار عمومی، محفوظ باقی میماند.
- بیطرفی: داوران موظفند بدون هرگونه سوگیری شخصی، نژادی، مذهبی یا سیاسی، به ارزیابی مقالات بپردازند. ارزیابی باید تنها بر اساس شواهد علمی و محتوای مقاله انجام شود.
- شفافیت: نظرات داوری باید مستدل، واضح و با استناد به شواهد علمی ارائه شوند. توضیح دلایل پذیرش یا رد مقاله به نویسنده کمک میکند تا به نقاط قوت و ضعف کار خود پی ببرد.
- اخلاق حرفهای: داوران نباید از اطلاعات مقاله برای منافع شخصی استفاده کنند و باید از تسویهحساب شخصی یا گروهی در فرآیند داوری خودداری نمایند.
مراحل داوری
- بررسی اولیه
- ارتباط مقاله با اهداف مجله: در ابتدا باید بررسی شود که آیا مقاله در راستای رسالت و اهداف علمی نشریه است؟
- ساختار مقاله: آیا مقاله مطابق با شیوهنامه نشریه تنظیم شده است؟ وجود چکیده، مقدمه، روششناسی، نتایج، بحث و نتیجهگیری از نکات ضروری است.
- کیفیت نگارش: آیا متن مقاله روان و خالی از ایرادات نگارشی و دستوری است؟
- ارزیابی محتوایی
- اصالت و نوآوری: آیا مقاله حاوی ایدهها یا نتایج جدید و بدیع است که به دانش موجود اضافه میکند؟
- روششناسی: آیا روشهای استفادهشده مناسب و علمی هستند؟ آیا ابزارها و تکنیکهای به کار رفته معتبر هستند؟
- اعتبار دادهها: آیا دادهها به درستی تحلیل شدهاند؟ آیا حجم نمونه کافی است؟
- منابع: آیا منابع استفادهشده معتبر، بهروز و مرتبط با موضوع مقاله هستند؟
- ارائه بازخورد
- بازخورد سازنده: نظرات باید بهگونهای ارائه شوند که به بهبود کیفیت مقاله کمک کنند. به جای تمرکز بر نقاط ضعف، پیشنهادهای عملی برای بهبود ارائه دهید.
- عدم ذکر نام: داوران نباید نام یا اطلاعات شناسایی خود را در بخش نظرات برای نویسندهها درج کنند. این موضوع برای حفظ ناشناس بودن فرآیند داوری اهمیت دارد.
- جزئیات کافی: بازخوردها باید شامل توضیحات کامل و دقیق باشند تا نویسنده بتواند تغییرات لازم را اعمال کند.
- تصمیمگیری نهایی
- پذیرش: مقاله بدون نیاز به اصلاحات یا با اصلاحات جزئی قابل چاپ است.
- بازنگری: مقاله نیازمند بازبینی جزئی یا کلی است. در این حالت، پیشنهادهای دقیق برای بازنگری ارائه دهید.
- رد: مقاله به دلایل علمی یا محتوایی قابل چاپ نیست. دلایل رد باید به وضوح برای نویسنده توضیح داده شوند.
دلایل رایج برای پذیرش یا رد مقالات
دلایل پذیرش:
- ارتباط موضوع مقاله با اهداف مجله
- اصالت و نوآوری
- نگارش عالی و مفاهیم قابل درک
- روششناسی مناسب
- تحلیل صحیح دادهها و استنتاجهای منطقی
- استفاده از منابع معتبر و بهروز
دلایل رد:
- ضعف در ساختار مقاله
- روششناسی نامناسب
- عدم استفاده از منابع معتبر
- ارائه نتایج غیرمعتبر یا غیرمستند
- عدم ارتباط مقاله با حوزه موضوعی مجله
- نگارش ضعیف و اشتباهات متعدد نگارشی
نکات تکمیلی
1. زمانبندی:
- خواهشمند است داوران محترم نظرات خود را در بازه زمانی تعیینشده ارسال فرمایند تا فرآیند داوری با سرعت و دقت بیشتری پیش برود.
- در صورت عدم امکان داوری مقاله، بسیار سپاسگزار خواهیم بود اگر انصراف خود را در اسرع وقت اعلام فرمایید تا مقاله به داور دیگری ارجاع داده شود.
2. رفتار حرفهای:
- تقاضا میشود فرآیند داوری مقالات با دوری از هرگونه سوگیری شخصی یا تسویهحسابهای فردی انجام گیرد.
- از داوران گرامی تقاضا داریم از بهکارگیری عبارات نامناسب یا قضاوتهای غیرمنصفانه خودداری فرمایند.
- خواهشمندیم داوران محترم با رعایت انصاف و احترام، همانگونه عمل کنند که انتظار دارند مقالات خودشان داوری شود.
فایل راهنمای داوری در سایت نشریۀ علمی مطالعات طراحی شهری ایران
