مکانیابی فضاهای عمومی مناسب جهت شکل گیری هنر شهری، مورد مطالعه: محله جهانشهر کرج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات تهران

2 استادیارگروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت و مدرس تهران

3 استاد گروه معماری و شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت تهران

چکیده

هنر همواره با ورود به فضای شهری و سپس فضای عمومی بدنبال بستری مناسب برای تعامل با شهروندان، مخاطبان و ارتقای کیفیت حیات مدنی شهر بوده است. از این‌رو پژوهش حاضر بر آن است با شناسایی مؤلفه‌های تأثیرگذار هنر-عمومی، ملاحظات و راهکارهای طراحی شهری در راستای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری گام بردارد. در این راستا هدف اصلی این پژوهش شناسایی تبیین چگونگی اثرگذاری هنر عمومی بر کیفیت فضاهای شهری است.
این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی–تحلیلی در محله جهانشهر کرج صورت گرفته است. با بررسی مطالعات نظری مولفه‌های فعالیت‌پذیری و تعاملات اجتماعی، هویت بصری، خوانایی، تصویرپذیری و آسایش ذهنی، دسترسی و نفوذپذیری و نهایتا حس مکان تدوین گردید. روش گرداوری داده‌ها پرسشنامه است. جامعه آماری پرسشنامه اول شامل متخصصین حوزه شهرسازی است که با استفاده از تکنیک گلوله برفی 30 نفر بعنوان حجم نمونه انتخاب شده است. جامعه آماری پرسشنامه دوم، ساکنان محله جهانشهر هستند که باتوجه به جمعیت محله (33000)، با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر بعنوان حجم نمونه انتخاب شد. بمنظور تحلیل پرسشنامه متخصصین از تکنیک فرایند تحلیل شبکه ای (ANP)بهره گرفته شد و بمنظور تحلیل پاسخ شهروندان از تحلیل رگرسیون خطی چند‌متغیره در نرم افزار آموس استفاده شده است. یافته‌ها نشان میدهد به‌ترتیب متغیرهای فعالیت‌پذیری و تعاملات اجتماعی (69/.)، تصویرپذیری و آسایش ذهنی (64/.) با بیشترین بار عاملی موثرترین عوامل بر میزان کیفیت فضا تلقی شده‌اند. باغ فاتح نیز بعنوان بهترین مکان بلحاظ کیفیت فضای شهری با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ای انتخاب ‌شده است.

تازه های تحقیق

  • هنر عمومی می‌تواند کمک قابل‌توجهی به ارتقای کیفیت فضاهای شهری داشته باشد، مشروط بر اینکه بر اساس معیارهای روشن و اصول طراحی ‌شهری اجرا شود.
  • بوستان فاتح در جهان‌شهر کرج به‌عنوان مناسب‌ترین مکان برای اجرای پروژه‌های هنری عمومی شناسایی ‌شده است.
  • بسیاری از نماهای سفت و سخت و نادیده گرفته‌شده در این منطقه، بوم‌های بالقوه‌ای را برای نقاشی‌های دیواری و طرح‌های هنری ارائه می‌دهند.
  • گنجاندن آب، نور و صدا در هنر عمومی می‌تواند تعاملات اجتماعی، هویت فضایی و غنای حسی را افزایش دهد.
  • هنر عمومی فقط یک عنصر زیبایی‌شناختی نیست. نقش مهمی در جنبه‌های اجتماعی، عملکردی و هویت‌ساز فضاهای شهری ایفا می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Locating Suitable Public Spaces for the Formation of Urban Art: A Case Study of Jahanshahr Neighborhood, Karaj

نویسندگان [English]

  • shakiba karimkhah 1
  • Ehsan Ranjbar 2
  • mostafa behzadfar 3
1 Master of Urban Design, Faculty of Architecture and Urban Planning, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran
2 Assistant Professor, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tarbiat Modares University, Tehran
3 Professor, Department of Architecture and Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran
چکیده [English]

Art has always sought to engage with citizens and enhance the quality of urban civic life by integrating into urban and public spaces. Accordingly, this study aims to identify the influential components of public art and propose urban design considerations and strategies to improve the quality of urban spaces. The primary objective of the research is to investigate how public art influences the quality of urban spaces.

This study is applied in its purpose and employs a descriptive-analytical methodology, conducted in the Jahanshahr neighborhood of Karaj. Through a review of theoretical studies, key components such as activity and social interaction, visual identity, legibility, imageability and mental comfort, accessibility and permeability, and sense of place were identified. Data collection was conducted using questionnaires.

The first questionnaire targeted urban planning specialists, with a sample size of 30 selected through the snowball sampling technique. The second questionnaire targeted residents of Jahanshahr neighborhood. Based on the neighborhood's population (33,000), the Cochran formula was used to determine a sample size of 380 respondents.

To analyze the specialists' responses, the Analytic Network Process (ANP) was employed, while citizens' responses were analyzed using multivariate linear regression in AMOS software. The findings indicate that "activity and social interaction" (0.69) and "imageability and mental comfort" (0.64) were the most influential factors on urban space quality, as determined by their highest factor loadings. Additionally, Fateh Garden was identified as the most suitable location in terms of urban space quality using the Analytic Network Process.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Art
  • Urban Space Quality
  • Urban Design Guidelines
  • Jahanshahr Neighborhood

مراجع

  1. بهرامی نیکو، مهسا و سجادزاده، حسن . (1397). نقش هنر عمومی در آفرینش مکان‌های شهری، مورد مطالعاتی: بوستان ملت و آب‌وآتش تهران. معماری و شهرسازی آرمان شهر 11 (23)، 147- 158.
  2. میرمنگره، اردشیر. (1396). هنر شهری از پایه‌های اصلی هنر معاصر است، هنر و معماری تندیس، شماره : 23-25.
  3. Abu Bakar, N. I., Mansor, M., & Harun, N. Z. (2014). Vertical greenery system as public art? Possibilities and challenges in Malaysian urban context. 230-241.
  4. Amnuay-ngerntra, S. (2016). Community development through public art event in Ratchaburi, Thailand. In Managing and developing communities, festivals and events (pp. 90-102). Palgrave Macmillan.
  5. Baklien, B. (2000). Culture and art contribute to the solution of many problems in society. 235-257.
  6. Becker, J. (2004). Public art: An essential component of creating communities. 1-16.
  7. Grove, L. (2009). London Borough of Lewisham public art strategy. 1-40.
  8. Guetzkow, J. (2015). Democracy and public policy in an age of inequality. 17-40.
  9. Halim, W. (2010). Role of public art in urban environment: A case study of mural art in Yogyakarta City. 1-107.
  10. Jasmi, F. (2016). Strategically designed landscaping around houses produce an extensive cooling effect. 693-701.
  11. Kana, K. (2012). An experiment in urban regeneration using culture and art in Senba, Osaka’s historic urban center, with a focus on the regeneration of urban space. City, Culture and Society, 3(2), 151-163.
  12. Karimimoshaver, M., Eris, B., Aram, F., & Mosavi, A. (2021). Art in urban spaces. Sustainability, 13(10), 1-19.
  13. Kim, J. Y. (2015). Urban regeneration utilizing art: A case study of the Samlye Art Village, Korea. International Journal of Multimedia and Ubiquitous Engineering, 10(11), 337-342.
  14. Matarasso, F. (1997). Use or ornament: The social impact of participation in the arts. 1-111.
  15. Matthews, T., & Gadaloff, S. (2022). Public art for placemaking and urban renewal: Insights from three regional Australian cities. Cities, 127, 103747.
  16. Mitrachea, G. (2012). Architecture, art, public space. Social and Behavioral Sciences, 562-566.
  17. Ni, Y., & Teng, Y. (2012). Analysis on the interaction of public art in different areas of city. 391-396.
  18. Nordau, M. (2012). Art history supplement, 1-55.
  19. Omar, S. S., Sakip, S. R. M., & Akhir, N. M. (2016). Bringing the new to the old: Urban regeneration through public arts. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 234, 515-524.
  20. Remesar, A. (2011). Public art, strategies for the regeneration of public space. 36-89.
  21. Sheng, Z. (2015). Towards outperforming conventional sensor arrays with fabricated individual photonic vapour sensors inspired by Morpho butterflies. 1-12.
  22. Ursic, M. (2012). City as a work of art: Influence of public art in the city. 1-94.
  23. Zheng, J. (2017). Contextualizing public art production in China: The urban sculpture planning system in Shanghai. 89-101.
  24. Zhou, P., & Fu, Z. (2017). Discussion on the dynamic construction of urban public space with interactive public art. 495-505.
  25. Berg, I. U., & Larsen, H. (2024). Public art and private wealth: The controversial collaboration between the national museum in Norway and Fredriksen Family Art Company Ltd. Museum Management and Curatorship, 1-18.
  26. Galchynska, O., Filonenko, L., Lozev, R., Sydor, M., & Drotenko, V. (2024). Public art as a driver of change: Exploring its socio-political impact in the modern era. Revista Amazonia Investiga, 13(79), 217-231.
  27. Ochoa, R. (2022). The “Expo” and the post-“Expo”: The role of public art in urban regeneration processes in the late 20th century. Sustainability, 14(2), 1-11.
  28. Ozsoy, A., & Bayram, B. (2007, June). The role of public art for improving the quality of public places in the residential environment. In ENHR International Conference: Sustainable Urban Areas, Rotterdam, The Netherlands.
  29. Xie, L., Zhou, J., & Liu, K. (2022). The application of public art design based on digital technology in urban landscape environmental monitoring. Journal of Environmental and Public Health, 2022(1), 1-11.
  30. Yang, Z., Jian, I., & Siu, K. (2023). Public art, public space and service design: Communication between artists and audience. In Human Factors in Communication of Design, 90, 31-41.
  31. Yin, S., Deng, B., & Zhao, D. (2022). Public art plan of smart industrial area in China. Arts Studies and Criticism, 3(1), 80-86.
  32. Yu, Y. (2022). Evaluating teaching quality in colleges and universities of public art education using the AHP fuzzy comprehensive method. Scientific Programming, 2022(1), 1-10.
  33. Zebracki, M., & Xiao, M. (2021). The landscape of public art research: A knowledge map analysis. The Professional Geographer, 73(3), 481-495.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 18 مهر 1403
  • تاریخ بازنگری: 22 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 23 آذر 1403
  • تاریخ اولین انتشار: 01 بهمن 1403
  • تاریخ انتشار: 01 بهمن 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار